Program Szkolenia Kadr Instruktorów
Akademickich Klubów Kajakowych – wyciąg

 
Wstęp

Program szkolenia instruktorów w akademickich klubach kajakowych opiera się na ponad trzydziestoletnim doświadczeniu. Pierwszy wspólny kurs studencki odbył się w roku 1975 i do dnia dzisiejszego ukończyło takie szkolenie kilkaset osób. W ramach kursów prowadzonych w tych klubach, a koordynowanych przez Federację Akademickich Klubów Kajakowych wyszkolono wielu instruktorów, którzy działali potem nie tylko w strukturach studenckich. Efektem ich działalności były między innymi takie spektakularne wyczyny polskiego kajakarstwa turystycznego jak wyprawy: Canoandes '79, Himalaje '87, Japonia '89, Canoe Australia '91, Nadi Parbat '91, Do Źródeł Nilu '93, czy Himalayak '03. Środowisko akademickie opracowało też zestaw materiałów szkoleniowych wykorzystywanych do kształcenia instruktorów kajakarstwa nie tylko w klubach studenckich.

Szkolenie składa się z trzech części. Pierwszą z nich jest selekcja kandydatów i szkolenie wstępne, realizowane oddzielnie w każdym z klubów: AKTK „Bystrze” w Krakowie, SKK „Morzkulc” w Trójmieście, AKTK „Pluskon” w Szczecinie, KTR „Kontra” w Lublinie i WAKK „Habazie” w Warszawie. Część „klubowa” obejmuje cykl wykładów teoretycznych, zajęcia na basenie, warsztaty sprzętowe oraz weekendowe obozy szkoleniowe. Podsumowaniem tej części kursu jest egzamin wewnętrzny, będący kwalifikacją na centralny obóz szkoleniowy.

Najważniejszą częścią kursu jest 16-dniowy Centralny Spływ Szkoleniowy „Drawa Szkoleniowa”, który spełnia trzy zadania:

  1. zapewnia weryfikację predyspozycji kandydatów przez poddanie ich w ciągu dwutygodniowego obozu ostremu rygorowi szkoleniowemu i kontroli ich zachowania w warunkach zmęczenia i stresu;
  2. umożliwia realizację obszernego programu szkolenia tak teoretycznego, jak i praktycznego, z położeniem szczególnego nacisku na zagadnienia bezpieczeństwa, technikę pływania kajakiem, socjotechnikę i metodykę prowadzenia grupy;
  3. integruje środowisko akademickie: zapewnia wymianę doświadczeń i zawiązywanie znajomości i przyjaźni, które pozwalają na realizację przedsięwzięć wykraczających poza możliwości pojedynczych klubów (np. wyprawy zagraniczne).

W czasie Drawy Szkoleniowej kursanci są przez cały czas oceniani przez kadrę (wywodzącą się z klubów studenckich). Na koniec obozu kadra podejmuje decyzję o zaliczeniu lub niezaliczeniu „Drawy” przez poszczególnych kandydatów.

Osoby, które zaliczyły „Drawę Szkoleniową” mogą na jesieni przystąpić do Centralnego Egzaminu, przeprowadzanego w systemie wyjazdowym, przez komisję egzaminacyjną wyłanianą przez kluby akademickie z udziałem przedstawicieli Komisji Turystyki PZK i Komisji Turystyki Kajakowej przy Z.G. PTTK. Warunkiem ukończenia całego kursu jest pomyślne zdanie tego egzaminu.

Uczestnicy kursu

Kandydaci na kurs instruktora muszą być studentami, mieć ukończone co najmniej 18 lat, pływać na kajakach co najmniej od trzech lat oraz mieć roczny staż w klubie kajakowym. Kandydaci muszą spełniać kryterium dobrego stanu zdrowia, co winno być udokumentowane zaświadczeniem lekarza.

Organizacja szkolenia

  1. Prace przygotowawcze: dobór kadry dydaktycznej, prace organizacyjne w klubach (wybór miejsc przeprowadzania wykładów), ogłoszenie naboru.
  2. Realizacja kursów „klubowych” w systemie stacjonarnym: przedstawienie zgłoszonym kandydatom warunków szkolenia: programu i zasad organizacyjnych, tematyki zajęć, spisu lektur, warunków i terminu sprawdzianów.
  3. Teoretyczne testy sprawdzające.
  4. Centralny Spływ Szkoleniowy „Drawa Szkoleniowa”: dwa lub trzy turnusy (w zależności od liczby kursantów, którzy przeszli pomyślnie kwalifikację w klubach). Realizacja dalszej części programu w formie wykładów i ćwiczeń praktycznych z systemem bieżącej oceny. Na zakończenie obozu podsumowanie i poinformowanie kursantów o zaliczeniu (lub niezaliczeniu) obozu.
  5. Centralny Egzamin i zakończenie kursu:  wręczenie uczestnikom zaświadczenia o ukończeniu kursu.

Program merytoryczny

  1. Ogólne cele nauczania:
    1.1  Przygotowanie uczestników kursu do samodzielnego programowania i prowadzenia zajęć z zakresu pływania w kajaku
    1.2  Przygotowanie uczestników kursu do samodzielnego programowania i prowadzenia wielodniowych spływów kajakowych
  2. Szczegółowe cele nauczania:
    2.1  Opanowanie zasad bezpiecznej organizacji spływów i szkoleń oraz umiejętności udzielania pomocy
    2.2  Podniesienie praktycznych umiejętności pływania w kajaku pozwalających na prawidłowe demonstrowanie ćwiczeń.
    2.3  Poznanie metodyki i techniki ćwiczeń pływania na kajakach i kanadyjkach.
    2.4  Nabycie umiejętności kierowania grupą oraz prowadzenia zajęć w różnych grupach zawansowania, w różnych warunkach terenowych i lokalnych.
    2.5  Poznanie przepisów prawa mających zastosowanie w organizacji i prowadzeniu imprez kajakowych
  3. Wymiar zajęć programowych:
    3.1  Zestawienie liczby godzin:
     

    Wykłady

    67 godz.
    Ćwiczenia 113 godz.
    Praca samokształceniowa 40 godz.
    Sprawdziany 15 godz.
    Razem 226 godz.

    3.2  Szczegółowy program zajęć:

    Temat Rodzaj zajęć
    Liczba godzin
    Miejsce przeprowadzenia
    1. Historia turystyki, krajoznawstwa i kajakarstwa wykład
    2 godziny
    szkolenia klubowe
    3 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    2. Organizacja turystyki kajakowej w Polsce i na świecie wykład
    1 godzina
    szkolenia klubowe
    3. Statuty i regulaminy PZK, ICF, PTTK wykład i ćwiczenia
    2 + 2 godziny
    szkolenia klubowe
    wykład
    1 godzina
    Drawa Szkoleniowa
    4. Podstawy prawne organizacji turystycznych i rekreacyjnych imprez kajakowych wykład
    2 godziny
    szkolenia klubowe
    2 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    1 godzina
    Egzaminy Centralne
    5. Terenoznawstwo wykład
    1 godzina
    szkolenie klubowe
    wykład i ćwiczenia
    1 + 4 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    6. Podstawowe informacje o turystycznych szlakach wodnych w Polsce wykład
    3 godziny
    szkolenia klubowe
    wykład i ćwiczenia
    2 + 2 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    7. Klasyfikacja szlaków kajakowych wykład
    2 godziny
    szkolenia klubowe
    ćwiczenia
    3 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    8. Locja kajakowa wykład i ćwiczenia
    2 + 2 godziny
    szkolenia klubowe
    2 + 6 godzin
    Drawa Szkoleniowa
    9. Sprzęt kajakowy i biwakowy wykład i ćwiczenia
    2 + 4 godziny
    szkolenia klubowe
    2 + 12 godzin
    Drawa Szkoleniowa
    10. Ochrona środowiska przyrodniczego i kulturowego człowieka wykład
    2 godziny
    szkolenia klubowe
    2 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    11. Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc na wodzie wykład i ćwiczenia
    2 + 2 godziny
    szkolenia klubowe
    2 + 4 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    1 + 1 godzina
    Egzaminy Centralne
    12. Fizjologia człowieka w czasie uprawiania turystyki kajakowej i podstawowe zasady higieny turysty wykład
    2 godziny
    szkolenia klubowe
    1 godzina
    Drawa Szkoleniowa
    13. Pierwsza pomoc przedlekarska wykład i ćwiczenia
    1 + 1 godziny
    szkolenia klubowe
    1 + 2 godziny
    Drawa Szkoleniowa
    1 + 1 godzina
    Egzaminy Centralne
    14. Technika pływania kajakiem wykład i ćwiczenia
    3 + 10 godziny
    szkolenia klubowe
    4 + 40 godzin
    Drawa Szkoleniowa
    15. Organizacja imprez kajakowych wykład i ćwiczenia
    1 + 1 godzina
    szkolenia klubowe
    1 + 6 godzin
    Drawa Szkoleniowa
    16 . Psychologiczne i społeczne podstawy turystki wykład
    1 godzina
    szkolenia klubowe
    wykład i ćwiczenia
    2 + 10
    Drawa Szkoleniowa
    Egzaminy 2 godziny
    szkolenia klubowe
    3 godziny Drawa Szkoleniowa
    10 godzin
    Egzaminy Centralne